طرح مالی بررسی حسابداری کشاورزی
دسته بندي :
علوم انسانی »
حسابداری
پروژه مالي بررسي حسابداري کشاورزي در 57 صفحه ورد قابل ويرايش
مقدمه
فرايند تدوين استاندارد هاي حسابداري فرايندي مستمر و پوياست كه در واكنش به تغيير تغيير شرايط وتحولات محيط داخلي وبين المللي با هدف ارتقاي شفافيت گزارشگري مالي تغببر و تجديد نظر در استاندارد هاي موجود يا تدوين استاندارد هاي جديد را ايجاب مكند در اين فرايند يكي از سياست هاي اصلي سازمان حسابرسي
استفاده از استاندارد حسابداري با درنظر گرفتن شرايط داخلي كشور است
دامنه كاربرد
1 . كاربرد اين استاندارد در حسابداري موارد زير الزامي است
مشروط بر اينكه به فعاليت كشاورزي مربوط باشد
الف.داراييهاي زيستي
ب .توليد كشاورزي در زمان برداشت
و رد موارد زير كاربرد ندارد
الف.زمين مربوط به فعاليت كشاورزي
ب .داراييهاي نامشهود مربوط به فعاليت كشاورزي
3 .اين استاندارد درمورد توليد كشاورزي يعني محصول برداشت شده از داراييهاي زيستي واحد تجاري تنهادر زمان برداشت كاربرد دارد .
مربوط خواهد بود.اين استاندارد به فراوري محصولات كشاورزي بعد از زمان برداشت مربوط نمي شود ؛براي مثال،فرايند فراوري انگور تا سركه توسط باغدار پرورش دهنده انگور مشمول اين استاندارد نيست.
5 . اصطلاحات ذيل در اين استاندارد با معاني مشخص شده زير به كار رفته است
*فعاليت كشاورزي عبارت است از مديريت بر دگرديسي داراييهاي زيستي براي فروش،تبديل به توليد كشاورزي يا افزايش داراييهاي زيستي.
*دگر ديسي شامل فرايندهاي رشد،تحليل،توليد و توليد مثل است كه به تغييرات كيفي يا كمي دارايي زيستي مي انجامد.
*دارايي زيستي عبارت است از حيوان يا گياه زنده.
*توليد كشاورزي عبارت است از محصول برداشت شده از داراييهاي زيستي واحد تجاري.
*گروهي از داراييهاي زيستي عبارت است از مجموعه حيوانات يا گياهان زنده مشابه.
*برداشت عبارت است از جداسازي توليد كشاورزي از دارايي زيستي يا پايان دادن به فرايند زندگي دارايي زيستي.
*دارايي زيستي مولد عبارت است از يك دارايي كه به قصد توليد مثل،اصلاح نژاد و يا توليد كشاورزي،با حفظ حيات دارايي زيستي،نگهداري ميشود و قابليت برداشت در بيش از يك سال را دارد.
دارايي زيستي غيرمولدبه طبقه اي از دارايي زيستي گفته ميشود كه واجد شرايط تعيين شده براي داراييهاي زيستي مولد نيست.
6 . فعاليت كشاورزي شامل انواع گوناگوني مانند پرورش احشام،درختكاري،كاشت گياهان يكساله يا چند ساله،زراعت،كاشت درختان ميوه و نهالستان،پرورش گل و پرورش آبزيان است.برخي ويژگي هاي مشترك اين فعاليتها به شرح زير مي باشد:
قابليت تغيير:حيوانات و گياهان زنده به صورت بالقوه توانايي دگرديسي دارند.
مديريت تغيير:مجموعه فعاليتهايي كه از طريق بهينه سازي و ايجاد شرايط لازم(ازقبيل سطوح تغذيه،رطوبت،درجه حرارت،كود و نور)فرايند دگرديسي را تسهيل مي كند.چنين مديريتي فعاليت كشاورزي را از ساير فعاليت ها متمايز مي سازد.براي مثال،بهره برداري از منابعي كه مديريت نمي شود (از قبيل ماهيگيري در درياها و رودخانه ها و قطع درختان جنگلي بدون انجام وظايف احياء)فعاليت كشاورزي نيست، و
اندازه گيري تغيير:تغييرات كيفي (براي مثال،اصلاح نژاد،درجه غلظت،رسيده بودن،پوشش چربي،ميزان پروتئين و مقاومت بافتي)ياتغييرات كمي (براي مثال،توليد مثل،وزن،ابعاد حجمي،طول يا قطر الياف و تعداد جوانه)ناشي از دگرديسي به عنوان شاخص هاي فعاليت معمول مديريت،اندازه گيري و نظارت مي شود.
7 .دگرديسي به يكي از نتايج زير منجر ميشود.
تغييرات در دارايي از طريق رشد(افزايش كمي و كيفي حيوان يا گياه)،تحليل(كاهش در كميت يا افت كيفيت حيوان يا گياه)يا توليد مثل(تكثير حيوان يا گياه زنده)
توليد محصول كشاورزي از قبيل برگ چاي،پشم،شير.
8 .داراييهاي زيستي غير مولد اقلامي هستند كه به عنوان توليد كشاورزي برداشت مي شوند يا به عنوان داراييهاي زيستي به فروش مي رسند.دامهاي گوشتي،دامهاي آماده فروش،ماهي پرورشي،غلات در جريان رشد از قبيل ذرت و گندم،و درختان پرورشي جهت تهيه الوار نمونه هايي از داراييهاي زيستي غير مولدمي باشد.داراييهاي زيستي مولد از جمله شامل اقلامي مانند دامهاي شيري،تاكستانها،درختان ميوه و مرغ هاي تخم گذار است.
تعاريف عمومي
9. اصطلاحات ذيل در اين استاندارد با معاني مشخص زير به كار رفته است
بازار فعال عبارت است از بازاري كه كليه شرايط زير را دارد:
الف:اقلام مبادله شده در بازار متجانس هستند.
ب:معمولاً خريداران و فروشندگان مايل در هر زمان وجود دارند.
ج:قيمتها براي عموم قابل دسترسي است.
مبلغ دفتري مبلغي است كه دارايي به آن مبلغ در ترازنامه منعكس مي شود.
ارزش منصفانه مبلغي است كه خريداري وطلع و مايل و فروشنده اي مطلع و مايل مي توانند در معامله اي حقيقي و در شرايط عادي، يك دارايي را در ازاي مبلغ مزبور با يكديگر مبادله يا يك بدهي را تسويه كنند.
10. در اين استاندارد ،اقلام متجانس به مجموعه اي از اقلام نظير لبنيات،غلات ،دانه روغني،ميوه و تره بار،گل،دام،طيور،ماهيها و آبزيان و ... اطلاق مي شود كه به واسطه خصوصيات همانند،قابل گروه بندي است.
11. ارزش منصفانه يك دارايي مبتني بر مكان و شرايط فعلي آن است،براي مثال،ارزش منصفانه يك گله در مزرعه معادل با قيمت همان گله در بازار مربوط پس از كسر مخارج عمل و ساير مخارج رساندن گله به آن بازار است.
فهرست مندرجات
شماره بند .
دامنه كاربرد
تعاريف
- تعاريف مرتبط با كشاورزي
- تعاريف عمومي
شناخت و اندازه‌گيري
درآمدها و هزينه‌هاي ناشي از اندازه‌گيري به‌ارزش منصفانه
عدم امكان اندازه‌گيري ارزش منصفانه به‌گونه‌اي اتكا پذير
كمكهاي بلاعوض دولت
افشـا
تاريخ اجرا
مطابقت با استانداردهاي بين‌المللي حسابداري
اصلاحات ساير استانداردهاي حسابداري
پيوست شماره 1 : نمونه صورتهاي مالي
پيوست شماره 2 : مباني نتيجه‌گيري
استاندارد حسابداري شماره 26
فعاليتهاي كشاورزي
اين استاندارد بايد باتوجه به " مقدمه‌اي بر استانداردهاي حسابداري "
مطالعه و بكار گرفته شود.
دامنه كاربرد
1 . كاربرد اين استاندارد در حسابداري موارد زير الزامي‌است، مشروط بر اينكه به فعاليت كشاورزي مربوط باشد :
الف. داراييهاي زيستي، و
ب . توليد كشاورزي در زمان برداشت.
2 . اين استاندارد در موارد زير كاربرد ندارد :
الف. زمين مربوط به فعاليت كشاورزي (به استاندارد حسابداري شماره 11 با عنوان حسابداري داراييهاي ثابت مشهود مراجعه شود)، و
ب . داراييهاي نامشهود مربوط به فعاليت كشاورزي (به استاندارد حسابداري شماره 17 با عنوان حسابداري داراييهاي نامشهود مراجعه شود).
3 . اين استاندارد در مورد توليد كشاورزي، يعني محصول برداشت شده از داراييهاي زيستي واحد تجاري، تنها در زمان برداشت، كاربرد دارد. بعد از زمان برداشت، توليد كشاورزي تابع الزامات استاندارد حسابداري شماره 8 با عنوان حسابداري موجودي مواد و كالا يا ساير استانداردهاي حسابداري مربوط خواهد بود. بنابراين، اين استاندارد به فراوري محصولات كشاورزي بعد از زمان برداشت مربوط نمي‌شود؛ براي مثال، فرايند فراوري انگور تا سركه توسط باغدار پرورش‌دهنده انگور مشمول اين استاندارد نيست. هر چند چنين فرايندي مي‌تواند به‌طور منطقي و طبيعي فعاليت كشاورزي محسوب شود و با دگرديسي زيستي تا حدي مشابه باشد، اما اين نوع فراوري در اين استاندارد در تعريف فعاليت كشاورزي قرار نمي‌گيرد.
دارايي زيستي عبارت است از حيوان يا گياه زنده.
توليد كشاورزي عبارت است از محصول برداشت شده از داراييهاي زيستي واحد تجاري.
گروهي از داراييهاي زيستي عبارت است از مجموعه حيوانات يا گياهان زنده مشابه.
برداشت عبارت است از جداسازي توليد كشاورزي از دارايي زيستي يا پايان دادن به فرايند زندگي دارايي زيستي.
دارايي زيستي مولد عبارت است از يك دارايي كه به‌قصد توليد مثل، اصلاح نژاد و يا توليد كشاورزي ، با حفظ حيات دارايي زيستي ، نگهداري ميشود و قابليت برداشت در بيش از يك سال را دارد .
دارايي زيستي غير مولد به طبقه‌اي از داراييهاي زيستي گفته ميشود كه واجد شرايط تعيين شده براي داراييهاي زيستي مولد نيست.
6 . فعاليت كشاورزي شامل انواع گوناگوني مانند پرورش احشام، درختكاري، كاشت گياهان يك ساله يا چند ساله، زراعت، كاشت درختان ميوه و نهالستان، پرورش گل و پرورش آبزيان است. برخي ويژگيهاي مشترك اين فعاليتها به شرح زير مي‌باشد :
الف. قابليت تغيير . حيوانات و گياهان زنده به‌صورت بالقوه توانايي دگرديسي زيستي دارند،
ب . مديريت تغيير . مجموعه فعاليتهايي كه از طريق بهينه‌سازي و ايجاد شرايط لازم (از قبيل سطوح تغذيه، رطوبت، درجة حرارت، كود و نور) فرايند دگرديسي را تسهيل مي‌كند. چنين مديريتي فعاليت كشاورزي را از ساير فعاليتها متمايز مي‌سازد. براي مثال، بهره‌برداري از منابعي كه مديريت نمي‌شود (از قبيل ماهيگيري در درياها و رودخانه‌ها و قطع درختان جنگلي بدون انجام وظايف احياء) فعاليت كشاورزي نيست، و
ج . اندازه‌گيري تغيير . تغييرات كيفي (براي مثال، اصلاح‌نژاد، درجه غلظت، رسيده بودن، پوشش چربي، ميزان پروتئين و مقاومت بافتي) يا تغييرات كمي (براي مثال، توليد مثل، وزن، ابعاد حجمي، طول يا قطر الياف و تعداد جوانه) ناشي از دگرديسي به عنوان شاخصهاي فعاليت معمول مديريت، اندازه‌گيري و نظارت ميشود.
7 . دگرديسي به يكي از نتايج زير منجر ميشود :
الف. تغييرات در دارايي از طريق رشد (افزايش كمي و كيفي حيوان يا گياه)، تحليل (كاهش در كميت يا افت كيفيت حيوان يا گياه) ياتوليد مثل (تكثير حيوان يا گياه زنده) يا
ب . توليد محصول كشاورزي از قبيل برگ چاي، پشم و شير.
8 . داراييهاي زيستي غير مولد اقلامي هستند كه به عنوان توليد كشاورزي برداشت مي‌شوند يا به عنوان داراييهاي زيستي به‌فروش مي‌رسند. دامهاي گوشتي، دامهاي آماده فروش، ماهي پرورشي، غلات در جريان رشد از قبيل ذرت و گندم، و درختان پرورشي جهت تهيه الوار نمونه‌هايي از داراييهاي زيستي غير مولد مي‌باشد. داراييهاي زيستي مولد از جمله شامل اقلامي مانند دامهاي شيري، تاكستانها، درختان ميوه و مرغهاي تخم‌گذار است.
تعاريف عمومي
9 . اصطلاحات ذيل در اين استاندارد با معاني مشخص زير به كار رفته است :
بازار فعال عبارت است از بازاري كه كليه شرايط زير را دارد :
الف. اقلام مبادله شده در بازار متجانس هستند،
ب . معمولاً خريداران و فروشندگان مايل در هر زمان وجود دارند، و
ج . قيمتها براي عموم قابل دسترسي است.
مبلغ دفتري مبلغي است كه دارايي به آن مبلغ در ترازنامه منعكس ميشود.
ارزش منصفانه مبلغي است كه خريداري مطلع و مايل و فروشنده‌اي مطلع و مايل مي‌توانند در معامله‌اي حقيقي و در شرايط عادي ، يك دارايي را در ازاي مبلغ مزبور با يكديگر مبادله يا يك بدهي را تسويه كنند.
10. در اين استاندارد، اقلام متجانس به مجموعه‌اي از اقلام نظير لبنيات، غلات، دانه‌هاي روغني، ميوه و تره‌بار، گل، دام، طيور، ماهيها و آبزيان و ... اطلاق ميشود كه به واسطه خصوصيات همانند، قابل گروه‌بندي است.
11. ارزش منصفانه يك دارايي مبتني بر مكان و شرايط فعلي آن است. براي مثال، ارزش منصفانه يك گله در مزرعه معادل با قيمت همان گله در بازار مربوط پس از كسر مخارج حمل و ساير مخارج رساندن گله به آن بازار است.
شناخت و اندازه‌گيري
12 . واحد تجاري بايد دارايي زيستي يا توليد كشاورزي را فقط زماني شناسايي كند كه :
الف. كنترل دارايي را در نتيجه رويدادهاي گذشته بدست آورده باشد ،
ب . جريان منافع اقتصادي آتي مرتبط به دارايي به درون واحد تجاري محتمل باشد، و
ج . ارزش منصفانه يا بهاي تمام شده دارايي به‌گونه‌اي اتكاپذير قابل اندازه‌گيري باشد.
13 . دارايي زيستي مولد بايد برمبناي بهاي تمام شده پس از كسر استهلاك انباشته و كاهش ارزش انباشته يا مبلغ تجديد ارزيابي ، به عنوان نحوه عمل مجاز جايگزين ، منطبق با الزامات استاندارد حسابداري شماره 11 با عنوان " حسابداري داراييهاي ثابت مشهود " شناسايي و گزارش شود.
14 . به استثناي دارايي زيستي غير مولد خريداري شده كه تنها در زمان شناخت اوليه به بهاي تمام شده شناسايي ميشود ، داراييهاي زيستي غير مولد بايد در شناخت اوليه و در تاريخ ترازنامه به ارزش منصفانه پس از كسر مخارج براوردي زمان فروش اندازه‌گيري شود بجز در مورد توضيح داده شده در بند 26 كه نمي‌توان ارزش منصفانه را به گونه‌اي اتكا پذير اندازه‌گيري كرد.
15 . توليد كشاورزي بايد در زمان برداشت به ارزش منصفانه پس از كسر مخارج براوردي زمان فروش اندازه‌گيري شود. ارزش تعيين شده مزبور هنگام به‌كارگيري استاندارد حسابداري شماره 8 با عنوان " حسابداري موجودي مواد و كالا " يا استاندارد حسابداري ديگري ، بهاي تمام شده آن محصول محسوب ميشود.
16. مخارج زمان فروش شامل حق‌الزحمه پرداختي به واسطه‌ها، ماليات و عوارض مربوط مي‌باشد.
17. تعيين ارزش منصفانه براي دارايي زيستي غير مولد يا توليد كشاورزي مي‌تواند از طريق گروه‌بنـدي بر اساس خاصه‌هاي بارز آنها، براي مثال، بر حسب سن يا نژاد، تسهيل گردد. واحد تجاري، آن دسته از خاصه‌هايي را انتخاب مي‌كند كه در بازار به عنوان مباني قيمت‌گذاري دارايي استفاده ميشود.
18. واحدهاي تجاري غالباً قراردادهايي منعقد مي‌كنند كه به موجب آنها داراييهاي زيستي غير مولد يا توليد كشاورزي خود را درآينده بفروشند. قيمتهاي قرارداد براي تعيين ارزش منصفانه الزاماً مربوط نيست، زيرا ارزش منصفانه منعكس‌كننده ارزش در بازار جاري است كه در آن خريدار و فروشنده مطلع و مايل معامله مي‌كنند. در نتيجه، ارزش منصفانه دارايي زيستي غير مولد يا توليد كشاورزي الزاماً به علت وجود قرارداد تعديل نمي‌شود. در برخي موارد، قرارداد فروش دارايي زيستي غير مولد يا توليد كشاورزي ممكن است قراردادي زيانبار باشد. در اين صورت زيان ناشي از قرارداد يعني مازاد مخارج اجتناب‌ناپذير ايفاي تعهدات مربوط به قرارداد نسبت به منافع حاصل از آن، به عنوان ذخيره شناسايي ميشود.
19. در صورتي كه بازار فعالي براي دارايي زيستي غير مولد يا توليد كشاورزي وجود داشته باشد، مظنّه بازار مبناي مناسبي براي تعيين ارزش منصفانه است. در صورت دسترسي واحد تجاري به بازارهاي فعال متعدد، از مربوط ترين بازار استفاده ميشود. براي مثال، اگر واحد تجاري به دو بازار فعال دسترسي داشته باشد، قيمت موجود در بازاري را انتخاب خواهد كرد كه انتظار دارد از آن استفاده كند.
20. در صورتي كه بازار فعالي وجود نداشته باشد، واحد تجاري از يك يا چند مورد زير،
به شرط دسترسي، براي تعيين ارزش منصفانه استفاده مي‌كند :
الف. قيمتهاي تضميني اعلام شده توسط دولت،
ب . آخرين قيمت معامله در بازار، مشروط بر اين كه در فاصله زماني بين تاريخ آن معامله و تاريخ ترازنامه تغيير قابل ملاحظه‌اي در شرايط اقتصادي رخ نداده باشد،
ج . قيمتهاي بازار داراييهاي مشابه با در نظر گرفتن تعديلاتي كه تفاوتها را منعكس مي‌كند، و
د . معيارهاي خاص مانند ارزش ميوه براساس جعبه و ارزش گله گوشتي بر حسب كيلوگرم گوشت.
21. در برخي موارد، منابع اطلاعاتي مندرج در بند 20 ممكن است بيانگر نتايج متفاوت براي تعيين ارزش منصفانه دارايي زيستي غير مولد يا توليد كشاورزي باشد. واحد تجاري، دلايل چنين تفاوتهايي را به منظور دستيابي به قابل‌اتكاترين براورد ارزش منصفانه، از ميان دامنه‌اي از براوردهاي منطقي نسبتاً نزديك به هم، در نظر مي‌گيرد.
22. بعضي‌اوقات ممكن است بهاي تمام شده به ارزش منصفانه نزديك باشد، به ويژه در مواقعي كه :
الف. از زمان تحمل بهاي تمام شده اوليه، دگرديسي زيستي كمي صورت گرفته باشد، يا
ب . انتظار نرود دگرديسي زيستي تأثير با اهميتي بر قيمت داشته باشد.
درآمدها و هزينه‌هاي ناشي از اندازه‌گيري به‌ارزش منصفانه
23 . درآمد ناشي از شناخت اوليه دارايي زيستي غير مولد به ارزش منصفانه پس از كسر مخارج براوردي زمان فروش و نيز درآمد يا هزينه ناشي از تغيير در ارزش منصفانه پس از كسر مخارج براوردي زمان فروش دارايي زيستي غيرمولد ، بايد در سود و زيان دوره وقوع منظور شود.
24. درآمد ممكن است در زمان شناخت اوليه يك دارايي زيستي غير مولد ايجاد شود. باتوجه به اينكه داراييهاي زيستي غير مولد خريداري شده در زمان شناخت اوليه به بهاي تمام شده شناسايي ميشود، بنابراين درآمد ناشي از شناخت اوليه، مربوط به مواردي غير از خريد مي‌باشد كه از جمله مي‌توان به تولد يك گوساله گوشتي اشاره كرد.
25. در آمد يا هزينه ناشي از شناخت اوليه توليد كشاورزي به ارزش منصفانه پس از كسر مخارج براوردي زمان فروش، بايد در سود يا زيان دوره وقوع منظور شود.
عدم امكان اندازه‌گيري ارزش منصفانه به‌گونه‌اي اتكا پذير
26. اين پيش فرض وجود دارد كه ارزش منصفانه دارايي زيستي غير مولد را مي‌توان به گونه‌اي اتكا پذير اندازه‌گيري كرد. به هر حال پيش فرض ياد شده تنها در شناخت اوليه دارايي زيستي غير مولدي كه قيمت يا ارزش بازار آن در دسترس نيست و ساير براوردهاي ارزش منصفانه آن به وضوح غيرقابل اتكا است، مي‌تواند مصداق نداشته باشد. در اين موارد ، دارايي زيستي غير مولد بايد به بهاي تمام شده پس از كسر هرگونه كاهش ارزش ، اندازه‌گيري شود. در هر زمان كه بتوان ارزش منصفانه چنين دارايي را به گونه‌اي اتكا پذير اندازه‌گيري كرد، واحد تجاري بايد آن را به ارزش منصفانه پس از كسر مخارج براوردي زمان فروش اندازه‌گيري كند.
27. واحد تجاري كه در يك مقطع دارايي زيستي غير مولد را بر مبناي ارزش منصفانه پس از كسر مخارج براوردي زمان فروش اندازه‌گيري كرده باشد، تا زمان حذف يا واگذاري، اندازه‌گيري دارايي ياد شده را بر همين مبنا ادامه مي‌دهد.
28. در تمامي موارد، واحد تجاري توليد كشاورزي را در زمان برداشت، به ارزش منصفانه پس از كسر مخارج براوردي زمان فروش اندازه‌گيري مي‌كند. اين استاندارد منعكس كننده
اين ديدگاه است كه ارزش منصفانه توليد كشاورزي در زمان برداشت همواره مي‌تواند به‌گونه‌اي اتكا پذير اندازه‌گيري شود.
29. واحد تجاري در تعيين بهاي تمام شده و كاهش ارزش توليد كشاورزي پس از برداشت، الزامات مندرج در استاندارد حسابداري شماره 8 با عنوان حسابداري موجودي مواد و كالا را بكار مي‌گيرد.
كمكهاي بلاعوض دولت
30. نحوه عمل حسابداري كمكهاي بلاعوض دولت مربوط به داراييهاي زيستي، تابع الزامات استاندارد حسابداري شماره 10 با عنوان حسابداري كمكهاي بلاعوض دولت است. در مواردي كه دارايي زيستي توسط دولت به عنوان كمك بلاعوض دراختيار واحد تجاري قرار مي‌گيرد، كمك بلاعوض دولت معادل ارزش منصفانه دارايي زيستي پس از كسر مخارج براوردي زمان فروش در زمان شناخت اوليه است. نحوه عمل در مورد تغييرات ارزش منصفانه داراييهاي زيستي غير مولد پس از شناخت اوليه تابع رويه مندرج در بند 23 اين استاندارد است.