گزارش كارآموزي ساختمان اسكلت فلزي كميته امداد امام خميني (ره)
دسته بندي :
فنی و مهندسی »
عمران
گزارش كارآموزي ساختمان اسكلت فلزي كميته امداد امام خميني (ره) در 39 صفحه ورد قابل ويرايش
مقدمه:
آنچه که در اين جزوه مورد بحث و بررسي قرار مي گيرد پروژه کار آموزي بوده که مراحل اجرائي ساخت يک ساختمان اسکلت فلزي را از شروع تا خاتمه به اختصارمورد بررسي قرار مي دهد . موارد اجرائي – جزئيات اجرائي- روش کار – نحوه اجراي اين پروژه توضيح داده شده است. لذا در شروع توضيحات لازم است برخي تعاريف و اصلاحات جهت تفهيم بهتر مظالب به اختصار شرح داده مي شود .
الف - کارفرما : عبارتست از شخصيتي حقيقي يا حقوقي که امضاء کننده يکي از طرفين قرار داد بوده و موضوع عمليات پيمان پس از تکميل به وي تحويل داده مي شود .
ب- پيمانکار : عبارتست از شخصيتي حقيقي يا حقوقي که اجراي يک پروژه مطابق نقشه و مشخصات فني را بعهده مي گيرد .
ج - دستگاه نظارت : کارفرما جهت حسن انجام کار يک پروژه عوامل اجرائي را بصورت مقيم مستقر نموده که نظارت اجراي صحيح کليه عمليات اجرائي بر عهده اين عوامل مي باشد .
د- پيمان : هر پروزه جهت اجراء نيازمند به مشخص شدن کليه اطلاعات اجرائي و شرايط حاکم بر پروزه بوده که پيمان ناميده مي شود .
ه- اسناد پيمان : اسناد پيمان شامل کليه نقشه هاي محاسباتي – معماري – سازه اي – تأسيسات مکانيکي و برقي مشخصات فني کارهاي عمومي ساختمان – شرايط عمومي و خصوص پيمان و کليه اسناد مبادله شده بين طرفين مي باشد .
تحويل زمين :
پس از منعقد شدن پيمان بين کارفرما و پيمانکار جهت شروع عمليات اجرائي تحويل زمين صورت مي گيرد : تحويل زمين مطابق نقشه هاي ابلاغي به پيمانکار در يک زمان مقرر شده به نامبرده از سوي عوامل کارفرما ( واحد حقوقي – نماينده پيمانکار – نماينده کارفرما ) صورت مي گيرد قبل از تحويل زمين کليه هماهنگيهاي لازم در خصوص تثبيت مالکيت آن از سوي کارفرما مي بايست صورت گيرد.
الف – تجهيزکارگاه : پس از تحويل زمين جهت آماده کردن شرايط اجرائي شامل ( تأمين نيروي انساني و تهيه ماشين آلات ، ساخت امکان پرسنل ) به پيمانکار مهلتي داده مي شود تا اين شرايط را فراهم نمايد که به آن زمان تجهيز کارگاه مي گويند.
ب- بوته کني و تسطيح زمين :هر پروژه جهت شروع عمليات خاکبرداري نياز به تسطيح و بوته کني ، کندن اشجار ، رفع تپه ماهورها را دارد تا هنگام پي کني و شروع خاکبرداري اين امر به سهولت انجام پذيرد .
ج- آزمايشات مکانيک خاک : جهت مشخص شدن نوع زمين ، ميزان مقاومت مجاز خاک و دسترسي به اطلاعات کامل در خصوص زمين احداث بنا نياز ضروري به شناخت آن است که در بناهاي کم اهميت اين عمق با زدن چاه و در سازه هاي مهم اين امر توسط گمانه زني انجام مي گيرد تا خطرات بعدي ناشي از نشت بنا با اين کار مرتفع گردد.
U نکته : در صورتي که حفره هاي بلعنده و چهاها و قنوات در محل احداث بنا و پروژه باشد مي بايست توسط پيمانکار و مطابق نظر دستگاه نظارت با مصالح مناسب آنها پر شوند .
پياده کردن نقشه :
پياده کردن نقشه در محل تعيين شده در روز تحويل زمين و مطابق اندازه هاي اجرائي نقشه ابلاغي صورت مي گيرد که به هنگام اجرا وسايلي از قبيل ميخ چوبي يا فلزي ، ريسمانکار ، گچ ساختماني ، چکش ، دفتر و خودکار ، ماشين حساب و در صورت پياده کردن با دوربين به ابزاري چون ( دوربين تئودوليت يا نيوو ، مير ، ژالن ، تراز قائم مير نيازمند مي باشيم .
U نکته : در پياده کردن نقشه جهت گونيا کردن خطوط پي کني مي توان از رابطه فيثاغورث ( 3،4،5) استفاده مي کنيم .
خاکبرداري و پي کني :
خاکبرداري و پي کني در صورت عمق کم توسط نيروي انساني انجام گرفته و در صورت عمق زياد اين کار توسط ماشين آلاتي از قبيل تراکتور بيل دار ، لودر و ... صورت مي پذيرد.
U نکته : آنچه که در همه خاکبرداريها مي بايست مورد توجه قرار گيرد تراز کف خاکبرداري بوده که آنهم حتماٌ مي بايست توسط نيروي انساني و با دست صورت گيرد .
اجراي بتن مگر :
بتن مگر که بتن نظافت و بتن لاغر معروف است الزاماٌ مي بايست در کف کليه گودبرداريها و خاکبرداريهايي که بتن ريزي روي آن انجام مي شود با ضخامت حداقل cm5 و عيار سيمان kg/m3 150 اجرا گردد که سطح انتهايي آن نيز مي بايست کاملاٌ تراز گردد.
قالبندي پي :
قالبندي جهت تأمين شکل خواسته شده قطعات بتني انجام مي گيرد که در پي ها بطور معمول بصورت چوبي ،فلزي ، آجري و .... در حد فاصل ديواره پي و بتن اجرا مي شود .
U نکته 1 : در قالبندي هاي فلزي و چوبي جهت سهولت جدا سازي قالب از سطح بتن از موادي چون روغن سوخته ، روغن موتور استفاده مي شود .
U نکته 2 : جهت جلوگيري از خارج شدن شيره بتن از قالبندي آجري و همچنين جلوگيري از جنب آب بيشتر بتن توسط آجرها ( بالاخص آجرهاي فشاري ) طرفين ديواره اندود ماسه سيمان و يا بوسيله نايلون پوشانده مي شود .
آرماتوربندي پي :
کار آرماتور در بتن شبيه کار استخوان بندي وجود آدمي در بدن مي باشد . آرماتور ها در سايزهاي مختلف قطر4 تا 50mm و طول شاخه 12m و در انواع ( بدون آج = A1 ) بصورت آجدار ( A2-A5) مي باشند .
آرماتورهاي A1-A3 در کارهاي ساختماني و A4 در کارهاي صنعتي و ... A5 در کارهاي صنعتي مصرف مي شود .
ب: نکات اجرايي آب مصرفي در بتن
A : آب مصرفي در بتن بايد خالص باشد ( آب آشاميدني باشد)
B : منبع تهيه آب به تأييد دستگاه نظارت برسد
C : مواد مضر براي آب بتن ، روغن ، املاح ، مواد قليايي ، اسيدها ، مواد قندي ، مواد آلي وغيره مي باشد
D : نسبت درصد مواد موجود در آب نبايد از مقادير زير تجاوز نکند
مواد آلي دو دهم در هزار مواد قليايي يک در هزار
مواد معدني سه در هزار سولفاتها نيم در هزار
E : کار آب در بتن شامل دو قسمت است يکي ترکيب شيميايي با سيمان و انجام هيدراتاسيون سيمان و ديگر روان و شکل پذير نمودن ترکيب بتن
F : ناخالصي هاي آب علاوه بر تأثير دراز مدت بر مقاومت و حجم بتن سبب خوردگي و زنگ زدن فولاد در بتن مسلح مي شود
G : مقاومتهاي 7 و 28 روزه نمونه هاي ساخته شده با آب غير آشاميدني بايد حداقل معادل 90 درصد مقاومتهاي نظير نمونه هاي مشابه با آب مقطر باشد .
H : مقدار PH آب مصرفي در بتن حداقل 5/4 و حداکثر 5/8 باشد .
نکات اجرائي به هنگام بتن ريزي
1-قبل از بتن ريزي کليه وسايل مخلوط کردن و حمل بتن تميز باشد
2-کليه قالبها تميز و روغنکاري شوند
3-بتن با بتونير ساخته و در صورت ساخت با دست 10% به ميزان سيمان افزوده شود
4- اندازه گيري و توزين مصالح بتن به روش حجمي مجاز نيست و بايد بصورت وزني باشد
5-سرعت چرخش مخلوط کن هاي بتن به روش مي بايست مطابق استاندارد کارخانه توليدي آن که بر روي مخلوط کن نصب مي شود انجام گيرد
6- حداکثر زمان حمل با تراک ميکسر جهت انتقال بتن 90 دقيقه است
7-سرعت اختلاط در تراک ميکسر 6 تا 18 دور در دقيقه و سرعت هم زدن 6 تا 7 دور در دقيقه مي باشد
8- بتن ساخته شده با دست بايد 3 بار مخلوط شود تا کليه دانه بندي يکنواخت گردد
9-حداکثر زمان مصرف بتن پس از ساخت 30 دقيقه مي باشد
10-بتن ريزي در دماي پايين تراز 5 درجه سانتيگراد و بالا تر از 38 درجه سانتيگراد مجاز نمي باشد
11-مخلوط کردن بتن در بتونير حداقل بايد 5/1 دقيقه پس از ريختن کليه مصالح در داخل آن ادامه يابد
12-گرفتن آزمايش بتن براي ستونها از هر 50 متر طول ، تيرها و کلافها از هر 100 متر طول و دالها از هر 30 متر مکعب يا 150 متر مربع از هر رده بتن در هر روز الزامي است و حداقل 6 نمونه برداري از کل هر سازه الزامي است .
13- بتن ريزي بايد بصورت شيب دار و با زاويه 45 درجه قطع شود و قطع بتن بايد در محلهاي مجاز باشد
14-نسبت وزني آب به سيمان نبايد از 55% تجاوز نمايد
15-بتن ريخته شده حداقل 48 ساعت مي بايست از تابش مستقيم آفتاب و بادهاي گرم توسط پوشينه هاي مراقبت حفاظت شود و همواره مرطوب نگهداشته شود .
16-عبور و مرور کارگران بمدت 24 ساعت از روي قطعات بتني ممنوع است
17-به هنگام بتن ريزي جديد مي بايست سطح بتن قديم مرطوب نگهداشته شود و جهت چسبندگي بهتر از دوغاب سيمان استفاده شود
18-استفاده از ويبراتور جهت تراکم بتن الزامي است و در بتن ريزيهاي کم اهميت اين کار با تخماق دستي صورت مي گيرد
19-در بتن ريزي در دماي زير صفر درجه مصالح سنگي را تا 15 درجه و آب را تا 60 درجه بايستي گرم نمود
20- بيشترين درجه حرارت مجاز سيمان هنگام اختلاط 77 درجه مي باشد
21-قبل از مصرف سيمان در بتن ريزي بايد توجه داشت که کلينکر سيمان نسوخته باشد .
22- از مصرف مصالح سنگي خاکدار ( شن و ماسه ) و يا ساير مصالح غير استاندارد در ساخت بتن بايد خودداري نمود .
جوشکاري با الکترود روکش دار (Manual metal Arc Welding )
روش متداول در کارگاههاي جوشکاري اسکلت فلزي بوده که در اين روش هدايت ريز جوش توسط نيروي انساني ( جوشکار) صورت گرفته و طول الکترود محدود مي باشد وبا ذوب شدن هر الکترود عمل تعويض صورت مي گيرد .
تعريف جوش Weld
جوش ايدال جوشي است که محل اتصال را نتوان از محل هاي ديگر فلز اصلي Metal Bast تشخيص داد اگر چه در عمل مقدور نيست ولي مي توان آنقدر خواص اتصال و کيفيت جوش را بالا برد تا اينکه برآورد نيازهاي صنعتي و تحمل تنش و بارهاي تحميلي را بنمايد .
پارامترهاي مهم در کيفيت جوش
1-نوع فلز يا آلياژ
2-روش جوشکاري
3-مواد مصرفي ( Filler metal)
4- تکنيک عمليات جوشکاري
5- نوع اتصال ( Joint Design )
6- پارامترهاي ديگر و عوامل جنبي
1- فولادهاي کربن متوسط مانند St 52-3 است و مقدار کربن 0.2
2-فولاد پر کربن در صنعت ساختمان استفاده ندارد
قابليت جوشکاري يک فولاد بستگي شديدي با کربن آن فولاد دارد هر چه درصد کربن بالا برود جوش پذيري کمتر خواهد شد . بنابراين جوشکاري St 52 سختر از St 37 مي باشد .
بيشترين مقدار کربن موجود در فولاد ساختمان بايد 0.5 درصد باشد .
جوش پذ يري به دو عامل بستگي دارد :
1-استحکام کششي خوبي داشته باشد .
2-چکش خواري خيلي خوبي داشته باشد که همان قابليت ضربه خوري خوبي داشته باشد .(Toughness ) يا همان حالت انعطاف پذيري خوبي داشته باشد مانند الکترود 18 70 ضربه پذيري فلزات روي در درجه حرارتهاي پايين به شدت به درجه حرارت بستگي پيدا مي کند . مثلاٌ در اردبيل ضربه پذيري جوش بسيار کم است .
ساختمانهاي اسکلت فلزي
ساختمانهاي اسکلت فلزي ساختمانهايي هستند که اجزاي اصلي باربر آنها از فولاد ساخته شده است که اجزاي اصلي باربر آنها از فولاد ساخته شده است اجزاي اصلي اين سازه عبارتند از ستونها ، تيرهاي اصلي ، تيرهاي فرعي ، خرپاها ، بادبندها که با استفاده از پيچ يا پرچ ياجوش به هم متصل مي شوند تا بارهاي مرده و زنده و نيروهاي جانبي وارد بر ساختمان را از طريق ستونها به فونداسيون و زمين منتقل نمايند .
مواد متشکله روپوش الکترود
1-مواد سرباره سازه :
شامل مواد معدني از قبيل اکسيدهاي فلزي ( بصورت سنگهاي معدني ) مانند سنگ تيتان ، فلورين – گچ –خاک چيني – سنگ مرمر – منگنز و ...
2- موارد تشکيل دهنده گاز:
اين مواد گازلازم براي حفاظت فلز جوش از اکسيدشدن و نيتريده شده بوسيله N2و O2 موجود در هوا را فراهم مي کنند و عبارتنداز نشاسته ، خاک – اره –کتان – سلولز و ...
3- عوامل احياء کننده :
اين مواد اکسيدآهن بوجود آمده را احياء نموده و تبديل به آهن خالص مي کنند مانند فرومنگنز ، فرو کرم ، فروموليبدينوم و آلومنيوم
4- عوامل آلياژدهنده :
اين عوامل عناصر لازم براي تکميل آلياژ به منظور بهبود خواص مکانيکي را به داخل فلز جوش وارد مي کنند مانند اکسيدنيکل و فرم منگنز
شناسايي الکترودها :
الف – سيم رنگ در ته مفتول
ب- چاپ يا مهر عدد ي بر روي الکترود
انواع الکترودها با توجه به وپژگي هاي کاربردي
1-الکترودپرجوش Fast fill
2- الکترودهاي زود جوش Fast freeze
3- الکترودهاي پر زود جوش (زودرو) ( Fill freeze (fast fellow) )
بسته بندي الکترودها
معمولاٌ الکترودها را در بسته ها 22.7 kg 50 Lb بصورت Hermtically airtight به بازار عرضه مي بشود .
که لازم بذکر است الکترودها بايستي از رطوبت – گردخاک – دود – گريس – چربي دور نگه داشته شوند .
عيب جوش
1-ترکها که شامل ترکهاي ناشي از :
الف : انجماد ب: حضور هيدروژن ج: ترکيدگي يا پارگي سرتاسري د: بازگرمايش ه-ترکهاي گوه اي مي باشد .
2-عدم ذوب (Lack of fusion )
يه عدم الحاق در يک جوش که ممکن است بين فلز جوش و فلز پايه – بين فلز پايه و فلز پايه – بين فلز جوش و فلز جوش بوجود آيد را عدم جوش گويند .
علت بوجود آمدن عدم جوش :
الف : آلوده بودن قطعات جوشکاري ب: بالابودن آمپر ج : پايين بودن آمپر
3-عدم نفوذ در ريشه (Mcomplete Root Renetration )
علت بوجود آمدن عدم سقوط در ريشه :
الف : عمق بيش از حد دهانه جوش
ب: کم بودن دو قطعه
ج : ازدياد طول قوس
د: ازدياد طول قوس
ه- قطور بودن الکترود
و: انتهاب زاويه غلط براي الکترود
ز: زياد بودن سرعت جوشکاري
4-جوشهايي که کاملاٌ پر نشده اند (Mcompletely filled Groove ) که به دلايل زير اتفاق مي افتد .
الف : ناکافي بودن فلز جوش وارد شده به حوضچه
ب: نامناسب بودن تکنيک جوشکاري
5- انقباض يا کشيدگي در شيار (Shrinkage Groove )
يک شيار کم عمق که در اثر انقباض در امتدادهر طرف از ديواره نفوذي بوجود مي آيد را کشيدگي و يا انقباض درشيار گويند .
6-گود افتادگي کناره يا زير برش ( Uneler cut )
بوجود آمدن يک شيار بي قاعده در اطراف خط جوش و يت در فلز جوش رسوب داده شده حاصل از عمليات جوشکاري را گود افتادگي کناره يا زير برش گويند که علت بوجود آمدن چنين عيب موارد زير باشد .
الف : ازدياد جريان جوشکاري
ب: ازدياد سرعت جوشکاري
ج : غلط بودن زاويه الکترود
د: بيش از حدبودن موج دهي الکترود ( Waving)