گزارش كارآموزي در كارخانه كاشي اصفهان

دسته بندي : فنی و مهندسی » سرامیک
گزارش كارآموزي در كارخانه كاشي اصفهان در 26 صفحه ورد قابل ويرايش

مقدمه :

در صنايع كاشي سازي و آجرهاي نسوز كلاً توليدات سراميكي احتياج به مواد اوليه ( مواد معدني ) بوده كه زير بناي ساخت و تهيه اين نوع از فرآورده ها مي باشد كه به جز چند مورد خيلي كم به صورت مصنوعي دركارخانجات مختلف تهيه مي شود و بعنوان مواد اوليه به كارخانه هاي كاشي و سراميك سازي آورده مي شود .

بقيه مواد اوليه از طبيعت به صورت كاني هاي مختلف استخراج كه بنام معادن مختلف نامگذاري مي شوند به كارخانجات حمل مي شوند كه اكتشاف و پي جويي مواد اوليه مورد نياز توسط كارشناسان ما زمين شناسي و درون صورت مي گيرد و نحوه بهره برداري و استخراج آنها برنامه ريزي مي گردند كه اين مواد اوليه خوشبختانه در سرزمين ايران به فراواني ديده مي شود و درحال حاضر كاشي اصفهان از چندين نوع ماده معدني استفاده مي كند كه به صورت هاي مختلف به كارخانه حمل گرديده كه در اينجا اسامي و خصوصيات فيزيكي و شيميايي و تعميرات رفتاري آنها در برابر روان كننده ها بررسي مي شود مانند : (حرارت ، پخت و غيره )



مواد تقريباً معروف :

1- كائولن سركوير 4- كائولن زئور 7-خاك آباده (معدن استقلال)

2- كائولن كوشا-نصرت 5- كائولن زاويه مياه 8- دولوميت تيدار

3- كائولن تاكستان 6- تعوليت مساوي 9- تاك تيدار





قسمتهاي مختلف كه در طول مدت كار آموزي در آن قسمتها فعاليت انجام شده :

1- قسمت كنترل كيفي مواد (آزمايشگاه )

2- قسمت تهيه بدنه

3- قسمت پرس

4- قسمت كوره

5- قسمت تهيه لعاب

6- قسمت خطوط لعاب



كه سرپرستان اين قسمت به ترتيب آقايان ، مهندس حاج احمدي ، مهندس خميسي ، و در قسمت تهيه لعاب و خطوط لعاب خانم مهندس هاشمي مي باشند .
















تهيه بدنه

ساخت كاشي در كارخانة كاشي اصفهان از 5 مرحله تشكيل شده است كه ما در مورد هر يك از اين مراحل توضيح مي دهيم ، اولين قسمت اين كارخانه تهيه بدنه نام دارد . دومين قسمت پرس نام دارد ، سومين قسمت كوره نام دارد . چهارمين قسمت تهيه لعاب نام دارد . پنجمين قسمت خطوط لعاب دسته‌بندي نام دارد – كه در هر يك از اين مراحل بايد كارهايي بر روي خاك و چيزهاي ديگر از جمله بدنه صورت گيرد تا كاشي مطلوب به ما محصول دهد .

اولين قسمت اين كارخانه كه تهيه بدنه نام دارد از اين مراحل تشكيل شده است كه تا شماره 6 مربوط به تهيه بدنه مي شود .

1- خاك 2- آسياب 3- دوغاب 4- الك 5- اسيدي دراير با 5 الي 6% رطوبت 6- پودر داخل مخازن 7- پرس كردن بيسكيويت 8- داخل كوره پختن 9- لعاب دادن وشكل دادن داخل كوره ها

انواع خاك كه كاشي اصفهان مصرف مي كند عبارتند از :

1- تالك 2 رود 3600 كيلوگرم 2- كلسيت 4350 كيلوگرم 3- فلدسپار 8700 كيلوگرم 4-300 SP آباده 7275 كيلوگرم 5- دولوميت 2 رود 9972 كيلوگرم 6- كائولن تاكستان 11100 كيلوگرم 7- كائولن ابهر 11925 كيلوگرم 8- قليپاق 14400 كيلوگرم 9- كاشي لعابدار 14550 كيلوگرم 10- خرابا بيسكويت 15000 كيلوگرم به اين فرمول 100 كيلو چسب سيليكات مايع و 75 كيلوكربنات باريم و آب به مقدار 8500 ليتر اضافه مي شود و از فرمول D= 409 IT بدست مي‌آيد.

(فرمول تهيه بدنه فراموش نشود ) .


A

قسمت تهيه بدنه كارخانه كاشي اصفهان از 9 آسياب تشكيل شده است كه ظرفيت هر آسياب 30 متر مكعب مي باشد 14 تن مواد معدني از انواع خاكهاي متفاوت وزن كرده به وسيله دستگاه باكسفيدر و همراه با 10 هزار ليتر آب به اضافه الكتروليت و غيره طبق فرمول (مخلوط كرده فرمول ) ، جنس آسيابها از فلزي مي باشد كه داخل آسيابهاي از جنس پلاستيك مي باشد به خاطر آنكه از فلز محافظت كرده و زنگ نزند و يا اينكه خرده نشود .

15 تن گلوله سيليسي داخل آسياب ريخته و آنرا روشن مي كنند و به مدت 13 ساعت كار مي كند تا عمل سايش انجام شود بعد از اين مدت ساعت در آسياب باز كرده ، و نمونه برداري كرده و 3 پارامتر مهم را انجام و اندازه گيري مي كنند . 1- وزن حجمي 2- دانسيته 3- وسيكوزيته غلظت مواد4- رفيوز

طبق استاندارد فشار هوا تخليه 4 دستگاه الك يا صافي به صورت ويبراتور يا لرزان وجود دارد كه توري آن با قطر دهانه سيمها 80 مس مي باشد . الكها داراي موتور هستند تا به صورت لرزش باشند دوغاب داخل ميكسر مي رود دوغاب به مدت 2 ساعت داخل آن قرار مي گيرد فشار باشد و بعداً به طرف مخازن ذخيره مي رود 3 مخزن ذخيره وجود دارد كه ظرفيت هر يك 90 متر مكعب مي باشد كه وظيفه هر يك متفاوت است يكي از آنها شارژ مواد است يكي ماندگاري مواد و ديگري درحال مصرف در اسيدي درايرهاست .

و 2دستگاه اسيدي دراير وجود دارد كه عمليات اسيدي كردن دوغاب به عهده آن است و اسيدي كردن دوغاب به وسيله نازل انجام مي گيرد دوغاب را با فشار پمپ به طرف اسيدي دراير مي فرستند كوره اسيدي دراير 500 تا 600 درجه حرارت توليد مي كند فن اسيدي دراير فقط بخار داغ توليد شده را مي كشد و وزن مخصوص پودر نمي تواند بكشد چون فقط براي تخليه بخار داغ بقيه شده است و اگر اين بخار تخليه نشود و درجه حرارت اسيدي دراير باد برود ممكن است كه اسيدي دراير منفجر شود در نهايت بعد از انجام هر عمليات اسيدي كردن دستگاه شسته و براي عمليات بعدي آماده مي‌شود. پودر توليد شده در اسيدي دراير بايد داراي 2 پارامتر مهم باشد . 1- دانه بندي پودر 2- رطوبت كه بايد 5% رطوبت داشته باشد تا براي پرس كردن شكل بگيرد .

چند عوامل براي دانه بندي 1- قطر نازل 2- فشار پمپ 3- دانسيته وزن حجمي 4- ويسكوزيته مشكل فني دارد .

كه اگر وزن بالا باشد و سرعت حركت پايين مي آيد چونكه نيروي بيشتري براي حركت مي خواهيم و اگر وسيكوزيته با غلظت بالا باشد سرعت حركت باز هم پايين مي آيد .
تهيه رنگ و لعاب

مواد اصلي اين قسمت براي تهيه رنگ و لعاب فريت و كائولن مي باشد كه آسياب در اين قسمت موجود مي باشد و ظرفيت آنها 200 تا 8000 كيلو مي باشد و آسيابها به صورت بالميل يا استوانه اي مي‌باشد و داراي موتور مي باشند و براي رسوب كردن و جلوگيري از آن بايد 24 ساعت ماندگاري داشته باشد و بعد از آن براي به خط رفتن مي رود مواد آن كلاً ايراني مي باشد و در داخل كشور توليد مي شود و مكانهايي كه احتياجات اين كارخانه و اين قسمت را تغذيه مي كنند عبارتند از لعاب سازي مشهد – قزوين – لعاب ايراني در شيراز – كائولن خارجي سايش مواد از 12 تا 18 ساعت صورت مي‌گيرد كه بعد از آن به وسيله الك ناخالصي گرفته شده رنگ سازي فرمول آزمايشگاهي دارد برخلاف لعاب سازي كه فرمولي براي آن وجود ندارد .

رنگ را با گليكول مخلوط كرده و درصد الكل بالا مي باشد . و الكل فرار و ايراني مي باشد روغن رنگ اراك و استفاده و بعد خمير رنگ را در آسياب و از صافي عبور و بعداً دستگاه باب و چاپ و نقش مي دهند .

رنگ را از ويسكوزيته 25 تا 150 خط توليد دارد دانسيته را از 55 تا 95/1 دارد و براي رنگ سازي 3 آسياب وجود دارد و 2 دستگاه مدرن ميكرونت رنگ را با گليكول مخلوط كرده و سايش 2 كاره مي‌باشد و ذرات را بسيار سايش مي دهد و ايتاليايي مي باشد و رنگهاي مختلف دارد 4- ماشين رنگ سازي اميس وجود دارد مواد رنگ آنها 90% خارجي و 10% ايراني مي باشد و بقيه آن پودر رنگ مي‌باشد و آسيابهاي آنها از نوع بالميل مي باشد كه 50% حجم گلوله 12 اينچي - و

جنس بالميل از آهن 1 سانتي متري مي باشد و داخل آن سنگ فرش چيني مي باشد گلوله هاي آنها ايتاليايي تركي – اردكان يزد كه مس مواد را پايين مي آورند و دوغاب توي الك مي رود و صاف مي‌شود .

2 شيفت كار مي كند كه از صبح تا ظهر و از ظهر تا بعد مي باشد – رنگ سازي در كاشي اصفهان فقط در واحد 1 صورت مي گيرد .

رنگ لوستر كه ايتاليايي و بسيار سمي و سرطان زا مي باشد – كيمياي رازي – چسب كه مثل سريش ديوار است بر لعاب مي زنند CMC نام دارد و بعد الك مي كنند . C= دانسيته و ويسكوزيته متر اندازه گيري مي كنند . اين قسمت رنگ ولعاب از مواد بسيار سمي و خطرناك استفاده مي شود .
قسمت پرس واحد

قسمت پرس واحد 1كاشي اصفهان از 11 پرس تشكيل شده كه در هر پرس چند نوع كاشي و چند سايز مختلف درست مي شود در قسمت پرس 4 سايز با طرحهاي مختلف كه اغلب عبارتند از :

1- 5/22* 20 2- 30*20 3- 25*20 4- 20*10

كه سايز 20*10 در اين واحد توليد نمي شود و از توليد آن در اين واحد جلوگيري مي شود .

A پرس 1 سايز 5/22 *20 را توليد مي كند كه ضخامت آن 2/7 –7/1 مي باشد و اشكال آن 2 نوع ساده و اسپارك مي باشد – با فشار 250 بار توليد مي شود . وزن پودر مصرفي 630-600 گرم مي باشد.

معايب داخلي تركهاي داخلي كه به صورت هوا و حباب مشخص مي شود كه اين معايب در اثر برخورد با نوار نقاله و برخورد با لبه ها پديد مي آيند .

حداقل طول كاشي 1/226 و حداكثر آن 25/226 مي باشد و توان بيشتر از اين هم ندارد حداقل عرض كاشي 200 و حداكثر آن 15/200 ميلي متر مي باشد .

اين سايز در پرس 1 توليد مي شود .

B سايز 25*20 كه 2 نوع ساده و 1 سپارك مي باشد كه ضخامت آن 3/7 تا 5/7 ميلي متر

طول آن 5/252 و عرض آن 202 مي باشد . اين سايز در پرسهاي 10 و 11 توليد مي شود .

در اين واحد بعد از عمل اسيدي دراير 2 نوع اسيدي كه يكي رطوبت بالا و ديگري رطوبت پايين دارد و هر 2 مخلوط مي شوند مي آيند براي پرس كردن .

C سايز 30*20 كه انواع مختلف دارد كه شامل طرحهاي آجري – شطرنجي به ميزان كم – اسپارك و ساده كه مستقيماً داخل كوره مي شوند و به صورت پخت سريع مي باشند و 45 تا 50 دقيقه پخت بر روي آنها انجام مي گيرد و قسمتهاي آن عبارتند از مانيتور پرس – درجه حرارت – تعداد ضربه در طول توليد حداقل و حداكثر چند هزار ضربه در دقيقه – فشار – ضربه پرس(پرس واحد1 و 3 مي زند).




آزمايش اكسيداسيون كوره تونلي :

شلنگ خروجي به لوله منفي و شلنگ ورودي به مثبت وصل مي شود كه اول خروجي را باز كرده و بعداً ورودي را باز مي كنند و براي بستن اول ورودي را بسته و بعد خروجي را بسته .

لوله هاي زرد گاز و آب و هوا و هر يك به يك ميكسر وصل است .

اين مقادير به وسيله نانومتر اندازه گيري مي شود و نسبت گاز به هوا را از فرمول بدست مي آوريم .

سوخت كامل معمولاً نسبت دارند .
كوره رولري واحد 1

پيش گرمكن - پخت راپيدكولينگ – كولينگ

پيش گرمكن مشعل ندارد و با هواي گرم هواي سوخته مكيده شده توسط دودكش اصلي گرم مي‌شود. در منقطه پخت تعدادي مشعل در پايين و بالاي كوره (در كوره مدل BSA مشعل پايين ندارد.) وجود دارد كه منحني پخت با آن تنظيم مي شود در كوره رولر حدود هر 8 مشعل توسط يك كنترلر اتوماتيك كنترل و تنظيم مي شود . بدين صورت كه مقدار هواي ورودي مشعلها ثابت و مقدار گاز توسط كنترلر بسته به درجه حرارت تنظيمي تغيير مي كند تغييرات درجه حرارت با تغييرات مقدار گازي كه سروموتور هر گروه انجام دهد صورت مي پذيرد به دليل بالا بودن سرعت در كوره هاي رولر كنترل كننده هاي درجه حرارت حتماً بايستي اتوماتيك باشند . معمولاً كنترلهاي كوره توسط يك كامپيوتر برنامه ريزي مي شوند كامپيوتر كوره علاوه بر درجه حرارتهاي كوره سرعت رولرها را نيز كنترل مي كنند كوره تونلي واگن ها توسط جك اما در كوره رولري رولرها توسط موتور كه 7و8و9و10و11و….. است كه تعدادي از رولرها را مي تاباند .

محصول در كوره رولر بعد از مدت 40 –50 دقيقه از كوره خارج مي گردد .

معايب كوره رولر : 1- تابداري رولر 2- جرم رولر ها كه برا اثر پليسه هاي كاشي ها مي باشند كه بايد رولرها در آمده و جرم گيري شود . جنس سراميك در اثر قرار گرفتن درجه حرارت بالا مقاومت را از دست مي دهد و تابدار مي شود در حدود 5/0 الي 1 سانتي متر كه باعث مي شود كاشي تابدار شود . 3- فاسد شدن رولرها كه بدين صورت است كه در كوره رولر اسيد سولفوريك تشكيل مي شود كه خوردگي وارد قطعات فلزي روي رولر و آجر كوره است كه توسط دودكش كشيده مي شود كه باعث مياني مي شود كه به صورت قليده هايي از آب روي رولر ها ريخته و باعث فاسد شدن مي شود كه در موقع در آوردن باعث خرد شدن مي شود ( در منطقه 300 درجه ) .

تعويض رولر : رولر نو در پخت اصلي مدت 6 ماه كار مي كند . انگوب كه پاشيده مي شود به رولر فلزي و بعد به غلطك لاستيكي كه با فشار پاشيده مي شود كه بسيكويت كه نقطه ذوب بالا دارد و نمي چسبد به رولرها و حتي به رولرها نيز مي نند و بخاطر همين هر 6 ماه جرم گيري مي شود و در واحد 3 هر 2 ماه و در حرارت 850 درجه سانتيگراد و سرما را بيرون مي كشند و رولرهاي نو را جاي مي گذارند و اگر نبود آنها را مي سابند و سرجايش مي گذارند .
مخلوط لعاب واحد 1

واحد 1 كاشي اصفهان از 2 خط لعاب متفاوت اما به مقدار زياد تشكيل شده است بدين صورت در يكي از اين خطوط بيسكويتهاي خارج شده از كوره توسط ليفتراك به سوي اين خط حمل شده و بروي واگن گذاشته و بعداً شاد مي شود و شادتر آنها نيز با دست و كارگر مي باشند اين خطوط براي حركت كردن غلطك ندارند بعد از آن دستگاه تسترمي باشد كه بيسكويتهاي 2 پوسته را جدا و روي نوار نقاله مي اندازد بعد به وسيله چشم الكتريكي حركت كه گردونه ها كاشي را مي چرخاند و به وسيله سنگ لبه هايي كه زدگي دارند را صاف مي كند برس مويي سطح كاشي را تميز مي كند و توسط هواكش زانوها بيرون مي روند . فن نيز عمل بازان يا گرد و غبار را از سطح كاشي دارد بعد از آن به سطح كاشي پاشيده مي شود براي جذب آب بعد از آن مي رود براي لعاب خوردن كه اين كار توسط 2 بل انجام كه لعاب توسط فاز ذخيره و بعد روي سطح بيسكويت ريخته و كاشي لعاب مي‌خورد كه لعابها نيز در يك منبع كوره شكل ذخيره كه به وسيله آن وزن و دانسيته لعاب را تنظيم مي‌كنند .

اين بلها يكي اپك و ديگري تراش پارنيت مي باشد بعد از آن موتور كه سرعت نور را كم و زياد مي‌كند و كاشي به وسيله پل هوايي كه تعبيه شده (به خاطر عبور واگن ها از زير آن ) به گردونه ها كه به وسيله موتور لبه هاي كاشي را تميز مي كنند (لعابها را ) پيكساتور كه نوعي چسب و از نوع پيكساپتور مي باشد براي چاپ زدن بركاشي و جلوگيري از چسبندگي شابلون استفاده مي شود و بعد توسط اجسام حركت ودر دستگاه استكاتول براي چاپ اول مي رود و چاپ نيز مي خورد و به وسيله 9 رديف كه به وسيله مانيتور همه چيز كنترل مي شود وارد ولر باكس مي شود .

نوع ديگر خط لعاب بدين صورت است بيشتر چيزها خط لعاب قبلي اما به جاي كارگر براي شارژ كردن با دست از دستگاه به نام گريپور استفاده مي شود و غلطك نيز دارد . به جاي رولر باكس از كايكانز استفاده و بعد به وسيله لودر خالي مي شود و در كاستهاي واگن قرار و به بعد كوره لعاب مي‌رود .

نتايج ، آموزش هاي كلي واشكالات در كارخانه :

با توجه به اينكه دانشجويان در دانشگاه ها به صورت تئوري درس را فرا مي گيرند و از كار خود و رشته خود به صورت عملي استفاده نمي كنند كار آموزي به آنها ميتواند كمك كند كه با رشته هايشان بيشتر آشنا شوند و چيزهاي زيادتري ياد بگيرند مثلاً دستگاههايي را كه ما در كتابها خوانده بوديم به طور تئوري يادگرفته و طرز كار آنها را از نزديك نديده بوديم اما با آمدن به كارخانه كاركردن در آن واحد با تمام آموخته هاي نظري خود بيشتر آشنا شديم .

در كارخانه كاشي اصفهان مشكلاتي نيز وجود دارد كه به نظر اينجانب همه آنها از دولتي بودن اين كارخانه منشأ مي گيرد .

مثلاً در قسمت غير بدنه اگر سنگها از جمله سنگ و گلوله هاي سيليس كه از بلژيك مي آيند در خود ايران نيز وجود دارد اما آنها را وارد مي كنند و اگر يك متصدي خريد براي كارخانه وجود داشت براي تحقيق كردن اين سنگها با قيمت كمتر به كارخانه مي آمد . در قسمت پرس نيز مشكلاتي و جود دارد كه ميتوانند با تعويض پرسهاي فرسوده و راندمان و توليد اين قسمت را بالا ببرند و در ضمن پرسهايي نيز در دست تعمير مي باشد كه رسيدگي لازم نمي شود .

در قسمت كوره ها نيز در واحدهاي 1و2 كوره هاي تونلي با حجم زياد از همه لحاظ (مساحت ، گاز ، توليد گازهاي سمي ) مفيد نمي باشند و بايد برچيده شوند و به جاي آنها كوره هاي رولري استفاده مي‌شود .

در قسمت خود لعاب نيز مشكلاتي وجود دارد كه از جمله آنها نيز شابلونماي باشند كه چاپ درست بر روي بدنه ها نمي خورد و گاهي اوقات بي احتياطي كارگران كه موجب مي شود كاشي ها به قسمت بسته بندي رود و آنجا به زايئات تبديل شوند .