مقاله بررسی دستگاه گردش خون (قلب)

دسته بندي : علوم پزشکی » پزشکی
مقاله بررسي دستگاه گردش خون (قلب) در 12 صفحه ورد قابل ويرايش

مقدمه:

وظيفه دستگاه گردش خون رساندن اكسيژن و مواد مغذي به سلولهاي بدن و تخليه مواد زايد اين سلولها مي باشد.

دستگاه گردش خون از دو جزء اصلي قلب و عروق خوني تشكيل شده است.

قلب درون كيسه پريكارد (آبشامة) در قفسه سينه و عروق تا اقصي نقاط بدن گسترش يافته است.

قلب يك عضو آويزان و عضلاني در مركز قفسه صدري است كه به طور مايل در پشت تنة استرنوم و غضروفهاي دنده اي واقع شده است. وزن آن در مردان 300 گرم و در زنان در حدود 350 گرم مي باشد.

البته وزن قلب با توجه به جنس، سن، وزن، ورزش و ساير شرايطي كه موجب بيماري مي شوند متفاوت خواهد بود.

قلب خون را به داخل بافتهاي بدن پمپ مي كند و از اين طريق اكسيژن و مواد غذايي را به بافتها مي رساند. فعاليت پمپ قلب به وسيله انقباض و انبساط ديواره عضلاني قلب به طور منظم ايجاد مي شود.

در طي سيستول (انقباض عضله) حفرات قلب كوچكتر شده و خون را پرتاب مي كند. در طي دياستول (انبساط عضله) حفرات قلب مجداً از خون پر شده و براي پرتاب بعدي آماده مي شود.

ضربان قلب به طور طبيعي در يك فرد بالغ تقريباً 80-60 در دقيقه خواهد بود هر يك از بطنها تقريباً 70 سي سي خون در هر ضربه خارج مي كنند و لذا در طي 60 دقيقه حدود 5 ليتر خون را به گردش در مي آورند.

آناتومي قلب:

قلب توسط 3 لايه تشكيل شده است:

- آندوكارد كه داخلي ترين لايه مي باشد از بافت آندوتليال پوشيده شده است كه سطح داخلي قلب و دريچه ها را مي پوشاند.

- لايه وسط يا ميوكارد از فيبرهاي عضلاني تشكيل شده است و مسئول پمپاژ قلب مي باشد.

- اپيكارد كه خارجي ترين لايه مي باشد.

- قلب توسط يك ساك فيبري نازك به نام پريكارد پوشانده مي شود كه توسط دو لايه تشكيل شده است.

- لايه اي از پريكارد كه به اپيكارد قلب چسبيده است لايه ويسرال يا احشايي نام دارد.

- پريكارد قشري يا پارتيال: كه پريكارد احشايي توسط پريكارد قشري يا پارتيال پوشانده شده است

- پريكارد قشري به عروق بزرگ، ديافراگم، جناق سينه و ستون فقرات متصل شده است و قلب را در قفسه صدري يا مدياستن نگهداري مي كند.

- فضاي حاصل ما بين دو لايه پريكارد توسط مايه اي به حجم تقريباً 30 سي سي پر شده است.

- اعمال پريكارد:

- تسهيل حركات و ضربان قلب و جلوگيري از اصطكاك.

- محافظت قلب از عفونت هاي ساختمانهاي مجاور نظير عفونت هاي مربوط به ريه ها مدياستن، مري و غيره.

عروق كرونر:

شريان كرونر از دو شاخه راست و چپ تشكيل شده است. شريانهاي كرونري از آئورت و بلافاصله بالاي كاسپ هاي دريچه آئورت جدا مي شود. احتياجات غذايي قلب بسيار زياد بوده و 80-70درصد اكسيژن موجود در خون را برداشت مي نمايد.

تغذيه خوني قلب توسط عروق كرونر انجام مي شود.


عضلات قلب:

عضلة قلب از بافت عضلاني ويژه اي تشكيل شده است از نقطه نظر ميكروسكوپيك عضله قلب از عضلات مخلطط تشكيل شده اما از لحاظ فيزيولوژيك مانند عضلات صاف عمل مي نمايد،

فيبرهاي عضله قلب در يك مجموعة منظم به نام سن سي شيوم قلبي دسته بندي مي شود اين هماهنگي باعث انقباض، انبساط موزون قلب مي شود.

فعاليت قلب:

سيستم هدايتي.

سلولهاي اختصاصي الكتريكي سيستم هدايتي عضلهاي قلب وظيفه توليد، هماهنگي و انتقال امواج الكتريكي را بر عهده دارند. نتيجه اين فعاليت الكتريكي همان فعاليت مكانيكي عضله قلب است كه باعث ايجاد برون ده قلبي و پمپاژ خون مي شود.

سه مشخصه فيزيولوژيك الكتريكي قلب به اين صورت طبقه بندي مي شود:

- اتوماتيسيتي يا توانايي خود بخودي ايجاد ايمپالس الكتريكي

- تحريك پذيري يا پاسخ به يك تحريك يا پالس الكتريكي

- قابليت هدايت محرك يا پالس الكتريكي از يك سلول به سلول بعدي.

گره سينوسي دهليزي (SANODE):

اين گره فعاليت پيشاهنگ قلب را به عهده دارد. مكان آن بلافاصله در مدخل ورودي وريد اجوف فوقاني به داخل دهليز راست قرار دارد. گره پيشاهنگ يا گره سينوسي دهليزي به طور طبيعي ضربان 100-60 در دقيقه را توليد مي نمايد. اين سرعت توسط شرايط متابوليك خاص بدن قابل تغيير و تاثير پذيري است.

پالسهاي الكتريكي كه توسط گره سينوسي دهليزي ايجاد شده است باعث تحريك الكتريكي و انقباض خود بخود دهليز نيز مي شود پس از آن امواج الكتريكي به گرة دهليزي بطني يا AVNODE مي رسد. AVNODE درست در بالاي دريچه تريكوپسيد در ديواره دهليز راست قرار دارد. نقش اين گره جمع آوري امواج الكتريكي و تاخير مختصر در انتقال آن به بطنها مي باشد. امواج الكتريكي از اين به بعد توسط يك شاخه از سلولهاي الكتريكي به نام دسته هيس به سمت بدنة دو بطن چپ و راست منتقل مي شود. سپس امواج به فيبرهاي تمايز يافته ديگري به نام پوركنژ منتقل مي شود.